İş ve işçi aramakta olanların başvuru yaptığı ve eski adı iş ve işçi bulma kurumu olan İŞKUR, işsizlik maaşı açısından önemli bir kurum haline gelmiştir. Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) iş ve işçi bulmaya aracılık yapmakta olan önemli bir kuruluştur. Günümüzde birçok sayıda şahsı bir işe yerleştirip ya da şirketlere personel temin ederek istihdama önemli derecede katkı sağlamaktadır. Ülkemizde ve dünyada işsizlik faktörü önemli bir konu olmaktadır. TÜİK verilerine göre şuanda ülkemizde işsizlik durumu %12 civarlarında seyretmektedir. Yani 3 milyon kadar işsiz bulunmaktadır. Ekonomik gelişmelere paralel olarak İŞKUR’un iş yükü azalıyor veya artıyor. İŞKUR sadece iş ve işçi bulma konusunda fonksiyonu icra etmemektedir. İstihdamın korunması ve geliştirilmesi gibi kilit görevlerde aktif olarak faaliyet göstermektedir. İŞKUR aynı zamanda Sosyal Güvenlik Kurumu ile de bağlantılı olan bir kuruluştur.

İŞKUR genel anlamda iş ve işçi bulma amacıyla faaliyet göstermekle sınırlı kalmayarak birçok görev ve yetkiye sahip olan önemli bir kuruluştur.

  • İşsizliği önleyerek işgücü piyasası istihdamına katkı sağlar
  • İstihdamı geliştirmek, korumak ve yaygınlaştırmak adına faaliyetleri yürütür.
  • Meslek edindirme kursları düzenler
  • Kurslarda yetişen personelleri işgücü piyasasına istihdam ettirir
  • İstihdam olanaklarını artırmak amacıyla programlar düzenler
  • İşini kaybedenlere geçici bir süre ile gelir ve sigorta desteği sağlar
  • İşgücü piyasası ilke ilgili analizler gerçekleştirir
  • İş ve meslek analizleri yapar
  • İş ve meslek danışmanlığı hizmetleri verir
  • İşgücüne eğitim seminerleri ve kursları verir
  • Özel istihdam bürolarına ilişkin verileri düzenler
  • Engelli, hükümle ve terör mağduru olan gruplara istihdam sağlar.

İşsizlik maaşı adına İŞKUR önemli bir faaliyet göstermekte olan bir kurumdur. 2002 yılından itibaren kanun ile yürürlüğe girerek faaliyete geçirilen işsizlik sigortası kendi istek ve kusuru dışında işini kaybetmiş olan kişilere gelir desteği sağlamak adına faaliyet göstermektedir. Devlet aracılığı ile kurulan zorunlu sigorta fonudur. İşsizlik ödeneği vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. Nafaka borçları haricinde haciz söz konusu değildir. İşsizlik ödeneği almakta olan Genel Sağlık Sigortası kapsamındadırlar.

İşsizlik sigortasından faydalanmak adına bazı koşulların sağlanması gereklidir. Kendi istek ve kusur haricinde işsiz kalma şartı aranır. Son 120 günde primlerin ödenmiş olması gerekmektedir. Son üç sene içerisinde en az 600 gün sürede primi ödemiş olma şartı da yer almaktadır. Böylece işsizlerin işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetleri de sağlanmış olmaktadır.

İşsizlik ödeneği ise herkese eşit miktarda verilmektedir. Çalışma süresine göre değişen miktarlarda ödeme yapılmaktadır. 600 gün süre sigortalı olarak çalışan kişilere 180 gün işsizlik ödeneği bazı hallerde kesintiye uğrayabilir. Örneğin İŞKUR aracılığı ile bir iş teklif edildiğinde haklı bir sebep olmadan reddedenlerin ödenekleri bir da verilmemek üzere kesintiye uğramaktadır. İşsizlik maaşı aldığı dönemlerde kayıt dışı çalışanların da ödenekleri kesintiye uğramaktadır. İşsizlik ödeneği alındığı süre içerisinde emekli maaşı almaya başlayanlar önerilen kurslara katılmadığı sürece de maaşları kesintiye uğramaktadır. Fakat sonrasında bu kurslara katılması halinde ise ödemeleri tekrar alınmaya başlamaktadır.

Bunun ile birlikte işsizlik maaşı almakta olan kişiler bazı durumlarda ise İŞKUR’u bilgilendirmesi gerekmektedir. Yeni bir işe başlaması halinde ya da mahkeme kararı sonucunda eski işinin iade edilmesi, adres değişikliği, emekli maaşı almaya başlaması, sağlık kuruluşları tarafından istirahat verilmesi, askerlik görevi yapması, yurt dışına çıkması gibi durumlar halinde en geç 15 gün içerisinde İŞKUR’a bilgi verilmesi gerekmektedir.

Yazar: Yasin