Plastiklerin Günlük Yaşamımızdaki Önemi
Plastikler, petrol ve doğal gaz gibi doğal kaynaklardan elde edilen hidrokarbonlar kullanılarak da üretilir. Teknik olarak ifade etmek gerekirse plastikler monomerlerin kimyasal bağlarla polimerlere dönüşmesi sonucu meydana gelir. Polimer molekülünün yapısı ve büyüklüğü, o plastiğin özelliklerini belirler. İki temel tipte plastik vardır: termoplastik ve termoset. Termoplastikler ısıtılınca yumuşar, soğutulduklarında tekrar sertleşirler. Termosetler ise bir kez kalıplandıktan sonra asla yumuşamazlar. Plastikler toz, granül, “flake” ya da çözelti şeklinde olabilir. Katı maddelerin ısı ve basınçla muamelesi sonucu günlük hayatımızda yakından tanıdığımız bir çok ürün elde edilir.
Çeşitli tipte plastikler, oyuncaktan elektrikli aletlere, tıbbi cihazlardan ambalaja ve uzay yolculuklarında gerekli malzemelere kadar modern yaşamın çeşitli alanlarında kullanılmaktadır. Çünkü plastikler dayanıklıdır, hafiftir , çok çeşitli şekillere sokulabilir, fiyat avantajına sahiptir ve yaşam boyu değerlendirildiklerinde kaynak tasarrufu sağlar.
Dünyada üretilen plastiğin yaklaşık % 7’si taşımacılıkta kullanılır. Araç tasarımında plastik kullanımı rahatlık, emniyet ve ekonomi sağlar, Araçlarda metalden sonra ikinci olarak en fazla kullanılan malzeme plastiktir.
Üretilen plastiğin %19 kadarını yapı ve inşaat sektörü tüketir. Çünkü plastikler uzun ömürlü çözümler sunar, sert ve dayanıklı olmakla beraber hafiftir, montaj kolaylığı sağlar, estetiktir ve hijyenik olamaları nedeniyle mutfak ve banyo donanımlarında tercih edilir.
Tıp sektöründe kullanılan plastik yüzdesi diğer sektörlere oranla düşük olmakla birlikte sağlık açısından onlarsız bir yaşam düşünülemez. Çünkü plastikler hijyenik, sağlam, hafif, kolay kolay tepkimeye girmeyen, koruyucu, atılabilir olup uygulama esnekliğine sahiptir. Tedavide uygulama kolaylığı sağlar.
Ambalaj malzemelerinin yaklaşık yarısını plastikler oluşturur. Plastik ambalajlar kaynak tasarrufu sağlarken atık oluşumunu da azaltırlar.
Plastikler, teknolojik gelişim ve yaşamı kolaylaştırma açısından büyük öneme sahiptir. Ancak işlevsel olarak mükemmel olmalarıyla çeyreye etkileri arasında denge sağlanması gerekir. Plastikler, bir ürünün yapımında alternatiflerine göre daha az ham madde gerektirmeleri, üretiminde daha az enerji tüketilmesi, taşınmalarının kolay olması ve yararlı ömrü dolduğunda daha az atık oluşturan malzemelerdir.
