Randle P. McMurphy, Ken Kesey’in “Guguk Kuşu Yuvası” adlı romanındaki kurgusal bir karakterdir. Bu roman 1962 yılında yayımlanmıştır. Karakter aynı zamanda romanın 1975 yılında yapılan sinema uyarlamasında da öne çıkar, burada aktör Jack Nicholson tarafından canlandırılmıştır.

Randle McMurphy, karizmatik ve isyankar bir anti-kahramandır. Değerlendirme amaçlı olarak bir akıl hastanesine yatırılır. Farklı suçları nedeniyle hapis cezası almak yerine akıl hastanesinde değerlendirilmeyi tercih eder ve bu nedenle akıl hastanesinde akıl hastası gibi davranır. Hastaneye geldiğinde, McMurphy kurumun sıkı denetimini elinde tutan baş hemşire Ratched’a karşı çıkan ve onun otoriter ve baskıcı yönetimine meydan okuyan bir isyancı haline gelir.

McMurphy’nin hastaneye gelmesiyle birlikte, hemşire Ratched ile arasında bir güç mücadelesi başlar. Hemşire Ratched, 1960’ların akıl sağlığı bakımının soğuk, bürokratik ve insanlık dışı yönlerini temsil eder. McMurphy’nin davranışları ve etkisi, diğer hastaları korku ve pasifliklerinden kurtarır; onları kendilerini ifade etmeye teşvik eder ve hastane ortamının baskıcı yapısına meydan okumalarını sağlar.

Randle McMurphy karakteri, vahşi ve isyankar doğası, diğer hastalarla bağ kurma yeteneği ve yüksek derecede kontrol edilen ve insanlıktan uzak bir ortamda bile kişilik ve özgürlüğünü koruma kararlılığı ile tanınır. Karakteri, otoriteye ve uyuma karşı direnişin sembolü olarak hizmet eder ve romanın insan ruhu ve kurumsallaşmanın sonuçları üzerine keşiflerini merkeze koyar.